DERSİM TERTELESİNİ UNUTMAYACAĞIZ!

Tertelê Dersîm Xu Vira Nêkeme!

Dersim Tertelesi, yüz yıldır demokratikleşemeyen Cumhuriyetin, tek kimlikli toplum inşa etme sürecinde yarattığı en büyük toplumsal travmalardan biridir.

Tüm farklılıkların yok edilmesi hedeflenerek tek etnik kimlik ve tek inanç inşasıyla kurulmak istenen yeni rejim, Dersimli Alevi Kürtleri başından beri bir tehlike olarak gördü.

Sistemli ve planlı olarak gerçekleştirilen Dersim Tertelesinin uygulanmaya başlanması, M. Kemal Atatürk ve Fevzi Çakmak’ın doğrudan katılımı ile 4 Mayıs 1937 tarihinde alınan “Tunceli Tenkil Harekâtına Dair Bakanlar Kurulu Kararı” ile gerçekleşti. Yapılan sözlü tarih çalışmalarına göre Terlete sürecince Dersim’de 63 katliam mekânı tespit edildi.

Resmi belgelere göre Dersim Tertelesinde 13 bin 806 kişi öldürüldü. Sözlü Tarih çalışmaları, katledilen insan sayısının bunun çok üzerinde olduğunu gösterdi.  11 bin 683 kişi de ‘zorunlu iskân’ uygulamasıyla sürgün edildi. 87 yıldır yüzleşilmeyen Dersim Tertelesinin üstü hep örtüldü ve bu konu herkesin bildiği bir sır olarak dokunulmazlık zırhı altına saklandı.

AKP Genel Başkanı ve dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan, iç politika malzemesi yaptığı Dersim Tertelesi hakkında 2011 yılında “Devlet adına özür dilemek gerekiyorsa ve böyle bir literatür varsa ben özür dilerim ve diliyorum” dedi fakat 22 yıllık AKP iktidarı döneminde bu katliamla yüzleşme adına tek bir adım dahi atılmadı.

Tertelenin 87. yılında Yeşil Sol Parti olarak iktidara, siyasete ve tüm topluma yüzleşme çağrımızı bir kez daha hatırlatıyoruz:

Meclis, ülkenin yakın tarihinde devlet ve devlet güçleri eliyle yaratılmış olan tüm travmalarla yüzleşmeyi sağlayabilecek bir karar almalıdır.

Dersim Tertelesi ile özdeşleşmiş olan ve asimilasyon programının bir parçası olarak verilen Tunceli adı değiştirilerek Dersim ismi iade edilmelidir.

Seyit Rıza’nın tarihsel, sosyal ve siyasal itibarı iade edilmeli mezarının yeri açıklanmalıdır.

Tertele sonrasında hukuk ve insanlık dışı bir şekilde gerçekleşen sözde yargılama sonucunda, idam edilen ve hapis/sürgü/zorunlu iskân cezası verilen tüm Dersimlilerin itibarları iade edilmelidir.

Ailelerinden alınarak başka illere gönderilmiş ve başka ailelere verilmiş Dersim’in kayıp kızlarının kayıtları açıklanmalıdır.

Dersim Tertelesinde yitirdiklerimizi saygıyla anıyoruz!